Nông học
Chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm về nông nghiệp
Nông học
Chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm về nông nghiệp
Giống nấm cấp I là giống nấm được nhân ra từ giống gốc và nhân trên môi trường thạch trong các ống nghiệm hoặc chai thủy tinh. Giống nấm cấp I phải đảm bảo các yêu cầu sau:
* Chú ý: Nếu dùng giống cấp I được bảo quản ở điều kiện lạnh để nhân giống, trước khi sử dụng phải đưa về nhiệt độ bình thường ít nhất 1 – 2 ngày.
Các bạn có thể xem thêm:
– Thành phần môi trường nhân giống cấp II:
– Thóc tẻ: có chất lượng tốt, chọn loại thóc không dẻo, không bị mốc, không bị sâu mọt đục phá.
– Bột nhẹ: có chất lượng tốt, pH< 9.
Thiết bị tiệt trùng: nồi áp suất hoặc nồi autoclave
Chế độ tiệt trùng: nhiệt độ 1210C trong thời gian 90 phút.
* Phương pháp tiệt trùng môi trường bằng nồi áp suất: tương tự như tiệt trùng môi trường nhân giống nấm cấp I.
– Phương pháp tiệt trùng môi trường bằng nồi autoclave, cách tiến hành theo trình tự như sau:
– Bước 1: Chuyển các chai môi trường vào giỏ hấp.
– Bước 2: Kiểm tra nước trong nồi hấp và chuyển giỏ môi trường vào nồi hấp.
– Bước 3: Đậy nắp nồi và tiến hành hấp thanh trùng ở nhiệt độ 1210C trong thời gian 90 phút.
– Bước 4: Lấy chai môi trường ra khỏi nồi khi nhiệt độ trong nồi còn 50 – 600C, tháo bỏ giấy bọc hoặc nắp nhựa đậy nút bông và chuyển các chai môi trường vào phòng cấy giống.
– Bước 5: Kiểm tra độ vô trùng của các chai môi trường sau khi hấp:
+ Để 2 – 3 chai ở điều kiện nhiệt độ bình thường;
+ Sau 7 ngày không thấy có xuất hiện các màu sắc lạ như: đốm đen, xanh hoặc chuyển màu khối môi trường thì môi trường hấp đã đạt yêu cầu;
+ Nếu ngược lại là môi trường chưa đạt yêu cầu.
– Khử trùng tủ cấy và dụng cụ cấy giống:
Bước 1: Khử trùng tủ cấy bằng cách dùng bông thấm cồn lau sạch bên trong và bên ngoài tủ.
Bước 2: Đặt tất cả dụng cụ và đồ dùng cấy giống vào trong khoang tủ (tất cả đã được tiệt trùng ở nhiệt độ 160 – 1700C, thời gian 1,5 – 2 giờ).
Bước 3: Bật đèn tử ngoại, quạt thông gió tủ sấy. Sau khi bật khoảng 15 – 30 phút thì tắt đèn tử ngoại, quạt thông gió vẫn hoạt động để đẩy hết khí ozon ra khỏi tủ.
* Chú ý:
+ Trong thời gian bật đèn tử ngoại không được làm việc trong phòng;
+ Không được nhìn trực tiếp vào đèn khi đang bật;
+ Sau khi tắt đèn khoảng 15 – 20 phút mới được vào phòng làm việc.
2.5.1. Cấy chuyền giống từ giống câp I sang môi trường câp II
Bước 1: Mang bảo hộ: áo bluse, khẩu trang, ngồi vào vị trí và dùng bông thấm cồn lau từ khuỷu tay đến các ngón tay, kẽ tay.
Bước 2: Dùng cồn lau các ống giống cấp I và chai môi trường cấp II trước khi đưa vào tủ cấy.
Bước 3: Đốt lửa để đèn cồn cháy tự do trong tủ thời gian 2 – 3 phút, ngọn lửa đèn cồn không nên để quá lớn hoặc quá nhỏ, nên cao từ 3 – 4cm.
Bước 4: Khử trùng các dụng cụ cấy bằng cách nhúng cồn và đốt trực tiếp trên ngọn lửa đèn cồn thao tác tiến hành 2 – 3 lần và để nguội trước khi cấy giống.
Bước 5: Mở nút bông bằng kẽ tay và khử trùng miệng chai môi trường cấp II trên ngọn lửa đèn cồn.
Bước 6: Mở nút bông của ống giống cấp I và giữ nút bông bằng kẽ tay, khử trùng miệng ống giống cấp I trên ngọn lửa đèn cồn.
Bước 7: Dùng que cấy cắt khối giống cấp I trong ống giống thành phần và chuyển 1 phần giống sang chai môi trường, sau đó khử trùng lại nút bông trước khi đậy lại như ban đầu.
Bước 8: Bao gói nút bông lại bằng giấy báo và ghi lại ngày giờ cấy, loại giống cấy trên chai giống
Bước 9: Chuyển các chai giống vào phòng nuôi sợi đặt trên các giàn kệ sạch sẽ.
* Chú ý: Nếu trong quá trình cấy phát hiện ống giống bị nhiễm cần phải nhanh chóng đậy nút bông lại và chuyển ra khỏi khu vực cấy giống và tiến hành công việc khử trùng lại tủ cấy, dụng cụ cấy giống như ban đầu.
– Vệ sinh dụng cụ: sau khi sử dụng xong chuyển ra ngoài vệ sinh bằng xà phòng, sau đó rửa lại bằng nước sạch, sấy khô, bao gói, khử trùng để chuẩn bị cho lần sau.
– Vệ sinh tủ cấy: dùng bông thấm cồn vệ sinh cả bên trong và bên ngoài tủ, sau đó dùng màn phủ kín tủ lại hạn chế bụi bẩn bay vào.
– Vệ sinh phòng cấy: dọn quét sạch sẽ các rác thải ra trong quá trình cấy, lau phòng cấy bằng nước sạch hoặc có thể dùng formol để khử trùng.
– Yêu cầu phòng nuôi sợi giống nấm cấp II:
+ Phòng sạch sẽ không có bụi bẩn, rác thải, không bị ẩm mốc;
+ Phòng không cần ánh sáng tự nhiên, khô thoáng;
+ Phòng có đầy đủ hệ thống điện;
+ Có hệ thống điều chỉnh nhiệt độ khi cần.
Điều chỉnh nhiệt độ phòng nuôi sợi bằng hệ thống máy điều hòa sao cho phù hợp với từng loại giống nấm và thời gian phát triển hệ sợi giống các loại giống nấm sẽ khác nhau được thể hiện như sau:
| Giống nấm | Nhiệt độ nuôi sợi (0C) | Thời gian nuôi sợi (ngày) |
| Giống nấm rơm | 28 – 32 | 12 – 14 |
| Giống nấm sò | 24 – 26 | 13 – 15 |
| Giống nấm mộc nhĩ | 26 – 30 | 13 – 15 |
| Giống nấm trà tân | 24 – 26 | 15 – 20 |
| Giống nấm mỡ | 22 – 24 | 30 – 35 |
| Giống nấm hương | 22 – 24 | 10 – 12 |
| Giống nấm linh chi | 24 – 27 | 12 – 15 |
Giống nấm cấp II sau khi cấy khoảng 2 ngày bắt đầu có hiện tượng bung sợi bám vào cơ chất và phát triển dần cho đến khi kín đáy chai là kết thúc giai đoạn nuôi sợi.
* Hiện tượng sợi giống không phát triển
– Biểu hiện: Sau khi cấy giống từ 2-3 ngày, khối giống cấp I bị chuyển màu và sợi không phát triển ăn vào khối môi trường cấp II.
– Nguyên nhân:
+ Khối giống cấp I bị nhiễm vi sinh vật;
+ Giống cấp I đã bị thái hóa;
+ Điều kiện nuôi sợi không phù hợp.
– Cách phòng ngừa:
+ Kiểm tra kỹ nguồn giống cấp I;
+ Khi pha chế môi trường phải đúng công thức;
+ Điều chỉnh điều kiện phòng nuôi sợi hợp lý.
* Hiện tượng bên trong chai giống rỉ nhựa hoặc chảy nước đục
– Biểu hiện: Sau 4 – 10 ngày nuôi sợi, chai giống cấp II có hiện tượng hạt thóc chảy nước đục hoặc rỉ nhựa.
– Nguyên nhân:
+ Luộc thóc chưa chín đều;
+ Hấp tiệt trùng không đạt nhiệt độ hoặc thời gian.
– Cách phòng ngừa:
+ Luộc thóc phải chín đều.
+ Tiệt trùng môi trường phải đúng theo quy định.
* Hiện tượng chai giống bị nhiễm vi sinh vật
– Biểu hiện: Chai giống có các chấm đen, xanh, vàng hoa cau hoặc sợi bị rối.
– Nguyên nhân:
+ Hấp tiệt trùng môi trường chưa đạt yêu cầu; Điều kiện nuôi sợi quá nóng;
+ Thao tác cấy giống không đúng yêu cầu.
+ Môi trường cấy giống, môi trường nuôi sợi bị nhiễm vi sinh vật.
– Cách phòng ngừa:
+ Tiệt trùng môi trường phải đúng theo quy định về nhiệt độ, thời gian.
+ Chế độ nuôi sợi phù hợp với từng loại giống nấm.
+ Quá trình cấy giống phải thực hiện trong điều kiện vô trùng.
+ Định kỳ khử trùng phòng cấy giống, phòng nuôi sợi.
Khi các chai giống cấp II đã bị các hiện tượng trên cần phải loại khỏi phòng nuôi kịp thời và xử lý toàn bộ những chai giống đó theo trình tự như sau:
– Chuyển toàn bộ chai giống bị nhiễm vào nồi khử trùng;
– Tiệt trùng trong thời gian 30 phút để tiêu diệt vi sinh vật bị nhiễm;
– Dùng dụng cụ rửa lấy toàn bộ môi trường ra khỏi chai lọ;
– Thu gom môi trường cấp II bị nhiễm cho vào sọt rác;
– Vệ sinh chai lọ, khử trùng để làm các đợt tiếp theo.
– Mục đích: kìm hãm quá trình sinh trưởng, phát triển hệ sợi nấm ở nhiệt độ thấp nhằm kéo dài thời gian sử dụng giống nấm.
– Thiết bị bảo quản: tủ mát hoặc tủ lạnh.
– Nhiệt độ bảo quản và thời gian bảo quản các loại giống nấm được thể hiện như sau:
| Giống nấm | Nhiệt độ bảo quản (°C) | Thời gian bảo quản |
| Giống nấm sò | 4 – 10 | < 3 tháng |
| Giống nấm rơm | > 15 | 15 ngày |
| Giống mộc nhĩ | > 15 | 2 – 3 tháng |
| Giống linh chi | 9 – 10 | 2 – 3 tháng |
| Giống trà tân | 4 – 8 | < 3 tháng |
| Giống nấm mỡ | 4 – 8 | 30 – 35 ngày |
| Giống nấm hương | 4 – 8 | < 3 tháng |
Các bạn có thể tham khảo thêm ở video sau:
Chúc các bạn nhân giống nấm thành công! Nếu có thắc mắc, các bạn có thể để lại bình luận bên dưới, mình sẽ cố gắng phản hồi sớm nhất có thể!
Tác giả: Phạm Ngọc Tú
Ý kiến bạn đọc
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
Quy trình canh tác tiết kiệm chi phí, giảm vật tư đầu vào đối với sản xuất cà phê vối
Quy trình trồng cây sầu riêng
Quy trình nhân giống nấm cấp I
Quy trình nhân giống nấm cấp II
Quy trình chăm sóc cây Sầu riêng
Quy trình nhân giống nấm cấp III
Trồng và chăm sóc sâm dây (đảng sâm)
Trồng và chăm sóc cây thảo quả
Kỹ thuật nuôi gà lấy thịt
Sâu bệnh hại cây sầu riêng và cách phòng trừ
